ما به دنیا که نگاه مىکنیم، مىبینیم آن چیزى که کشورهاى پیشرفته را توانسته به این اوج و قله برساند، ریاضى، فیزیک، شیمى و علوم زیستى است؛ ما باید به این علوم بپردازیم. البته در سالهاى بعد از انقلاب- قبل از انقلاب هم به شکل جریان ضعیفتر- پزشک، مهندس و به میزان زیاد حقوقدان تربیت کردیم که این تخصصها لازم است و براى یک کشور مثل آب و هواست؛ منتها توجه بکنیم که تربیت پزشک، تربیت مهندس، تربیت حقوقدان، تربیت معلم، تربیتِ نیازهاى روزمره ى جامعه است و ما باید محقق هم تربیت کنیم که بتواند آینده را براى ما صاف کند
اهمیت دادن به علوم پایه و محض، جزو مطالبات رهبری از جمع های دانشگاهی
من با دقّت به حرفهاى شما گوش کردم. شما الآن به مسائلى توجّه مى کنید که دغدغه هاى اصلى من هم همانهاست. شما به اهمیت دادن به علوم پایه، به علوم محض، به پژوهش، به فراهم آوردن، بستر مناسب براى رشد علمى و فکرى، به استفاده ى دانش در همه جاى جهان و مخلوط نکردن بهره مندى از دانش دیگران با بهره مندى از همه ى فرآورده هاى فرهنگى آنها اشاره کردید. اینها همان حرفهایى است که در مواجهه با جوانان و دانشجویان و قشر دانا و هوشمند جامعه، دغدغه هاى اصلى مرا تشکیل مى دهد. خدا را شکر مى کنم که مى بینم همان چیزهایى که در ذهن من وجود داشته و در مجامع دانشگاهى و با مسئولان دانشگاهى و با جوانان با این نیّت مطرح مى کردم که در ذهنها گسترش پیدا کند و به مطالبات عمومى تبدیل شود، نتیجه بخش شده است. یعنى شما هوشمندان، همان چیزهایى را مى خواهید که ما مى خواستیم شما آنها را بخواهید.
مورد نقادی قرار گرفتن نظریات در علوم پایه
بعد از آنکه معلوم شد ارزش علمى دارد، مورد نقّادى قرار گیرد و حقّ و ناحق بودن، اشکال کردن بر موارد آن و تثبیت یا رد کردن پایه هایش آغاز شود. این معنا در دانشگاهها در همه ى زمینه هاى علمى حتّى علوم محض، علوم پایه، علوم طبیعى و علوم انسانى جارى است و در زمینه هاى فرهنگى و اعتقادى و معارف و علوم حوزوى هم جارى است.
ضرورت پرداختن به علوم پایه به مثابه ی وسیله ی پیشرفت
در زمینه ى علم، من بر نقطه ى خاص مى خواهم تأکید کنم: یکى، علوم پایه است؛ یکى، علوم انسانى.ما به دنیا که نگاه مىکنیم، مىبینیم آن چیزى که کشورهاى پیشرفته را توانسته به این اوج و قله برساند، ریاضى، فیزیک، شیمى و علوم زیستى است؛ ما باید به این علوم بپردازیم. البته در سالهاى بعد از انقلاب- قبل از انقلاب هم به شکل جریان ضعیفتر- پزشک، مهندس و به میزان زیاد حقوقدان تربیت کردیم که این تخصصها لازم است و براى یک کشور مثل آب و هواست؛ منتها توجه بکنیم که تربیت پزشک، تربیت مهندس، تربیت حقوقدان، تربیت معلم، تربیتِ نیازهاى روزمره ى جامعه است و ما باید محقق هم تربیت کنیم که بتواند آینده را براى ما صاف کند. مهندس، این بنا را براى امروزِ ما مى سازد و نیازهاى امروزِ ما را برآورده مى کند که اگر ما مهندس و دکتر نداشته باشیم، باید برویم از بنگلادش بیاوریم؛ مثل زمان رژیم طاغوت. همین مسئله در بارهى نداشتن مهندس هم صدق مىکند، که الحمد للّه ما امروز در زمینه ى مسائل راه، سد، بناهاى مهم و کارهاى عظیم، مهندسانى داریم که خودشان کارها را انجام مى دهند و پزشکان عالى قدرى هم داریم که کارهاى بزرگى را انجام مى دهند که یک وقت در این کشور کسى خوابش را هم نمى دید که بتوانند انجام بدهند؛ لیکن اینها امکانات مصرفى هستند؛ این، پولى است که ما در جیبمان مىگذاریم براى اینکه خرج کنیم و غیر از آن مرکزِ پولسازى است که بایستى در آنجا سرمایه گذارى کرد، که ما آن را هم لازم داریم؛ بخصوص در دانشگاهها. بنابراین، به علوم پایه در دانشگاهها اهمیت داده شود.
ضرورت پیشروی در علوم پایه به مثابه ی پایه ى نظرى هر تحرک علمى و هر فناورى پیشرفته ضمن توجه به عمل و کاربردى کردن و نیازهاى کشور را در نظر گرفتن و در آن جهت حرکت کردن
احتمال سر نخ سوء نیتدر انزوای علوم پایه در کشور
این مطالبى که عزیزان ما در اینجا گفتند- چه رئیس محترم و برخى از استادان، و چه چند نفر از دانشجویان- درخواستهاى علمى و حرفه اى است و کاملًا درست است. این خواسته ها، همان مسائل مورد نظر من است. من با مسئولان که مواجه ام، همینها را مى گویم. البته حالا که شما گفتید، تأکیدى شد؛ وزراى محترم هم تشریف دارند. همه ى این زمینه هاى مربوط به علم و تحقیقات، و این مسئله ى تأکید بر علوم پایه، از جمله ى چیزهایى است که من بارها رویش تأکید کردهام. هر کشورى به هرجا رسیده، از علوم پایه رسیده است.
نکته اى که در بیانات دانشجوى دختر دوره ى دکترى براى من جالب بود، این بود که دانشجوى پزشکى از دانشجویان علوم پایه دفاع مى کرد؛ اتفاقاً درست هم هست. توجه به علوم پایه، از جمله ى همین توصیه هاى مؤکدى است که بنده در این چند سال، مکرر با مسئولین در میان گذاشته ام. همیشه گفته ایم علوم پایه مثل گنجینه است؛ علوم کاربردى مثل پولى است که توى جیبمان مى گذاریم و خرج مىکنیم. اگر علوم پایه نباشد، پشتوانه ى این هزینه کردن از بین خواهد رفت. این نکته کاملًا بجاست و من این درس را از این دختر دانشجو قابل طرح مى دانم که دانشجوها صنفى، دانشگاهى و رشتهاى به مسائل نگاه نکنند؛ واقعاً نگاه کنند به آنچه که نیاز کشور است. این دانشجوى پزشکى خودش از دانشجویان و مجموعه هاى علوم پایه دفاع مى کند؛ این به نظر ما درس خوبى بود.
2 Responses to علوم پایه از دیدگاه امام خامنه ای