بسیج دانشجو و طلبه؛ آنچه که نیست

نقد بسیج در شرایط جنگ نرم دشمن بسیار دشوار است، آن هم برای دل بستگان بسیج و در شرایطی که ضرورت وجودی بسیج در تقابل با استکبار و صهیونیسم و اسلام امریکایی با انقلاب اسلامی آشکار شده است اما از آن جا که معتقدیم امروز نظام و انقلاب و دانشگاه و حوزه اسلامی بیش از همیشه به بسیج دانشجو وطلبه در صراط مستقیم انقلاب نیازمند است، نقد سازمان ضروری به شمار می آید.

بسم الله الرحمن الرحیم

اشاره: این یادداشت برای شماره ۳۸ ماهنامه پنجره آماده شده بود، که با توضیح تکمیلی در شماره ی ۳۹ نشریه ی پنجره تحت عنوان دفاع از کیان بسیج، مظلوم همیشگی شهر و شهید جبهه‌های انقلاب همراه شد:

• نقد بسیج در شرایط جنگ نرم دشمن بسیار دشوار است، آن هم برای دل بستگان بسیج و در شرایطی که ضرورت وجودی بسیج در تقابل با  استکبار و صهیونیسم و اسلام آمریکایی با انقلاب اسلامی آشکار شده است. اما از آن جا که معتقدیم امروز نظام و انقلاب و دانشگاه و حوزه اسلامی بیش از همیشه به بسیج دانشجو وطلبه در صراط مستقیم انقلاب نیازمند است، نقد سازمان برای رفع معضلات و تبدیل آان به کانون حقیقی رشد و اشاعه ی تفکر بسیجی و اسلام ناب جزو موارد ضروری به شمار می آید. تا بسیج از همه ظرفیت های ممکن خویش استفاده کند.
• امام خمینی (سلام الله علیه) در ۲ آذر ۶۷ در پیام برای تشکیل بسیج دانشجو و طلبه، ضمن خواندن آن به عنوان ضروری ترین تشکل‏ ویژگی ها و وظایفی چند برای آن برشمردند. «روحیه ی شهادت و رشادت و کار گمنام برای انقلاب اسلامی‏، میقات پابرهنگان و معراج اندیشه پاک اسلامى، خلوص و صفا‏، کانون هوشیاری و عدم غفلت از توطئه های دشمن، تسلیح  به سلاح پولادین صبر و ایمان براى شکستن امواج طوفانها و فتنه‏ ها و جلوگیرى از سیل آفتها، حرکت در خط اسلام ناب محمدى و مخالف با استکبار و پول پرستى و تحجرگرایى و مقدس نمایى، فراگیر سازی بسیج و تفکر بسیجی، آموزش فنون دفاعی و نظامی، طنین اندازی تفکر بسیجی بر کشور و به تبع آن رویکرد تهاجمی داشتن و پرهیز از انفعال، تداوم قدرتمندانه ی انقلاب، دفاع  با تمام توان در دانشگاه و حوزه  از انقلاب و اسلام، پاسداری اصول تغییرناپذیر «نه شرقى و نه غربى»، اتحاد و یگانگى، جلوگیری از نفوذ ایادى آمریکا و شوروى در دانشگاه و حوزه، عهده داری مسائل اعتقادى سایر اقشار، ارائه  چهارچوبهاى اصیل اسلام ناب محمدى، تفکر برای ایجاد حکومت بزرگ اسلامى، تشکیل هسته‏ هاى مقاومت در تمامى جهان و تسری بسیج به دنیا، ایستادگی در مقابل شرق و غرب، مدیریت صحیح و خوب برای فاتح جهان نمودن اسلام‏، تداوم راه انقلاب، فداکاری برای انقلاب اسلامى در جهان، فراهم آوردن زمینه ی اثبات امکان زندگى‏ مسالمت آمیز توأم با صلح و آزادى بدون ابرقدرت ها، حضور در صحنه، قطع ریشه ی ضد انقلاب در تمامى ابعاد.»
• مقام معظم رهبری نیز علاوه بر تاکید بر نقاط مورد نظر امام در جلسات مختلف وظایف متعددی برای بسیج دانشجویی و دانشجویان بسیجی برشمرده اند‏، آماده سازی خود برای شرکت در پیشرفت مادی و معنوی کشور‏، افروختن چراغ هدایت در دل خود و محیط دانشگاه، بهره برداری از جوانی برای خودسازی، پیش برد پیکار فرهنگی، علمی و عقلانی، تمسک به سلاح ایمان صادقانه و منطق مستحکم و عزم پولادین، حضور در عرصه دفاع نظامی و مناقشه بر سر هویت ملی و سیاسی کشور‏ و اهانت و تحقیر فرهنگ و اعتقادات ملت و احساس عقب ماندگی از قافله دانش جهانی و ترمیم پایه های زندگی مطلوب و عادلانه در کشور و تهاجم فکری و فرهنگی دشمنان با ابزار فوق مدرن، تفکر و تولید علم‏ ضمن ورود به میدان های چالش برانگیز و تجربه و تحلیل مسائل و شناسایی و گزینش  افکار، امادگی برای حضور در عرصه مبارزه با استکبار، براوردن نیازهای انقلاب در هر زمان و از هر نوع، دارای ظرفیت برای هوشیاری کامل و تحلیل فراجناحی، کار تئوریک و تربیت دانشجویان با ذهن روشن و زبان گویا و ابتکار بالا، جهاد علمی، ایجاد زمینه خودساری برای دانشجویان بسیجی‏، تجدد طلبی مطلوب اسلام، تعمیق تفکر اسلامی‏، عدالت طلبی ضمن تقویت خصوصیات اساسی دانشجویان بسیجی مثل شجاعت و غیرت دینی و دانایی و تفکر و نیاز شناسی و خلاقیت ابتکار و جوشش ذهنی و مطالبه حق، پرهیز از محافظه کاری و هوشیاری کامل و تحلیل فراجناحی در ورود به سیاست، پرهیز از تنبلی، هوشیاری با رعایت پرهیز از تکمیل پازل دشمن و اهتمام کامل و عدم سهل انگاری و پرهیز از عمل در موضع ابهام و… را بر شمردند و تصور و تلقی از بسیج دانشجویی به عنوان یک مجموعه نظامی را نفی کردند.
• اما:

1. تفکیک بسیج دانشجو از طلبه آن را از وظیفه اصلی و آرمانی خویش منحرف کرد و ضمن گرفتن پویایی هر دو بخش دانشجو و طلبه، وظیفه ی اتحاد و یگانگی دانشگاه و حوزه را به حالت تعطیل درآورد.
2. عدم انتقال دادن این وظایف، پشتوانه و آرمان به دانشجویان بسیجی  و فروکاستن وظایف بسیج به مقابله ی انفعالی و نه فعال تهاجمی با دشمن و منحرفین در دانشگاه ها و به تبع آن، تحجر و محافظه کاری گریبانگیر این شجره طیبه شد. و به تبع آن سیطره ی نیروهای امنیتی و بولتن های حاوی آخرین اقدامات منحرفین و کد دادن امنیتی بر آموزش های بسیج و سخنران های آن به چهره های فکری و فرهنگی اصیلی که چهارچوب های اصیل اسلام ناب محمدی را بشکافند و اصول به دست دانشجوی بسیجی بدهند، چربید.
3. غیر دانشجویی اداره شدن سازمان بسیج دانشجویی و استفاده از نیروهای ثابت و کارمندی که با وجود اخلاص، کارآمدی لازم را ندارند موجب شد که بیلان کاری، عدم درک ضرورت های محیط دانشجویی، ماندن بسیج در نوستالوژی جنگ، رویکرد انفعالی و محافظه کاری بر روح سازمان بسیج سایه بیفکند و دیوان سالاری سازمان ناکارامد بر روح آرمانی – که به واسطه ی پیوند مبارک با سپاه با آن سابقه ی مبارک انقلابی می توانست بر بسیج سایه بیفکند- چیره شد.
4. نیروهای اداری که بعضاً حتی قوت نیروهای کف دانشگاه تشکل ها را نداشتنند و تنها هنرشان بولتن خوانی و گزارش گیری و گزارش دهی بود و چه بسا در بخش هایی مثل تدارکات و لجستیک و پشتیبانی توانایی بیش تری داشتند تا مدیریت مواجهه فکری و فرهنگی، هم قوت و پویایی بسیج را گرفتند، هم به دلیل نداشتن یک تصویر روشن نیروسازی بسیج را مختل کردند و هم به علت نداشتن ظرفیت فکری و فرهنگی قدرت همراهی با بسیجیان را نداشتند و بسیار نیروها و استعدادها که به علت همین هم طرازی یا سوختند، یا مجبور شدند به سراغ کارهای بی اولویت و روتین بروند و یا ناچار به ترک بسیج و فعالیت در تشکل ها و محیط های دیگر شدند.
5. القای تلقّی غلط از رابطه امت و امامت و امکان خطا و چیدن بروکراسی پرپیچ و خم سبب شد تا بسیجیان از حضور در صحنه ها باز مانده و قدرت اقدام فعال را از دست بدهند، و هر گاه که دکمه و اجازه عمل (که با هزاران مصلحت اندیشی خیالی دیوان سالاری حاکم دایره آن نیز بسیار محدود شده بود،) توسط همین نیروهای اداری فعال شد به صورت مکانیکی وارد صحنه شوند و از سوی دیگر به جای وجهه ی فرهنگی، فکری، جهادی، سیاسی و علمی، بسیج دانشجویی وجهه امنیتی و اطلاعاتی به خویش بگیرد. از صحبت های رهبری بولتن و مقاله تهیه شد، اما روح سخنان و پی گیری دقیق آن و عملیاتی کردن آن صورت نگرفت و فوج فوج بولتن و نشریات روتین بی ارتباط با فضا راهی سطل های بازیافت کاغذ در دانشگاه و دفاتر بسیج گردید.
6. این سازمان گرایی موجب شده که بسیج از تربیت انسان انقلاب اسلامی که هدف انقلاب و نظام اسلامی است باز بماند و بسیج به مثابه به یگان مشمولین عمل کند. علاوه بر آن زندگی سازی برای بسیجیان نیز در چهارچوب وظایف بسیج نگنجید.
7. بسیجی امنیتی و انتظامی به جای ارائه چهارچوب های اسلام ناب و پیوند خوردن با فعالان فکری و فرهنگی جبهه انقلاب، از ارتباط چهره به چهره با جامعه و دانشگاه باز ماند و دچار لکنت زبان در انتقال مفاهیم انقلابی شد و استفاده از ابزارهای فرهنگی و هنری در آن کاملا مطرود گشت و بسیجی بی مطالعه که صرفا در برحه های حساس تشخیص داده شده به وسیله بروکرات های حاکم بر آن اجازه فعالیت و حضور داشت، به یک نیروی سیاست زده بدل شد که فعالیت سیاسی آن نیز نه بر اساس ارائه اصول به بسیجیان که به حمایت ضمنی از گروه های سیاسی بدل شد. بسیاری از مخاطبین بسیج با فربه شدن سیاست زدگی از آن روی گردان شدند و ضمن جزیره شدن بسیج و بسیجی ها نسبت به دانشجو و دانشگاه و ناتوانی از برقراری ارتباط با آن فرصت حضور بسیج در دانشگاه که می توانستن به واسطه ی ارتباط مبارک آن به بدنه سپاه، به پیوند سپاه و دانشگاه و استفاده ی تحقیقاتی و علمی و دادن پروژه به دانشگاه برای سپاه و دمیدن روح جهاد و تعهد از سپاه به دانشگاه شود به دیوار بلند بی اعتمادی تبدیل شد که تنها سودبرندگان از آن، ضد انقلاب لانه کرده در این حاشیه ی امن در محیط دانشگاه شدند برای تخریب اساس انقلاب اسلامی و نیروهای برآمده از آن.
8. بسیج که تبدیل به واحد برگزاری مراسمات، دفتر اجرای همایش های بیلان کاری،  واحد برگزاری اردوهای جنوب، مشهد، رامسر، مشهد و… برگزاری نمایشگاه های روتین و  انبار کیک و ساندیس اردوها گردیده بود پیوند با مردم و جامعه و سایر اقشار بسیج که قرار بود عهده داری اعتقادی آنان به عهده وی باشد را از دست داد و برخوردهای منفعلانه نه تنها توانایی فراگیرسازی بسیج در داخل کشور و فراتر از مرزها را از  بسیجیان گرفت که آن ها را به نیروی منفعل در مقابل انجمن (پیاده نظام جریان چپ در دانشگاه ها) تبدیل کرد.
9. دوره های آموزشی یک طرفه بدون دادن منظومه ارزشی و آرمانی اصلی بسیج –ضمن ارائه بعضی آموزش های لازم- توانایی به حرکت درآوردن خودجوش بسیجیان را نداشت و به پاسخ به شبهات، جنگ روانی‏ و… محدود شد و صد البته سخنرانانی نیز که از این چهارچوب فراتر رفته بودند-حتی با سابقه طولانی بسیجی و سپاهی بودن- جزو لیست سیاه بروکرات های حاکم بر آن قرار گرفتند.

دفاع از کیان بسیج مظلوم همیشگی شهر و شهید جبهه های انقلاب

همین مطلب در تریبون مستضعفین و عدالتخواهی و مطالبه