دانشجو باید صدای انقلاب و مردم باشد نه مالهکش حکومت، مطالبات انقلابی و مسائل واقعی زندگی مردم در تریبون گفته شود و بدون محافظهکاری مطالبه شود. مطالبه فقط به یک نهاد یا جناح محدود نشود؛ اگر به سیاسیبازی بعضی ائمهٔ جمعه نقد هست باید الگوی انقلابیگری غیرجناحی علناً نشان داده شود.
اشاره: این متن در پاسخ به سؤالات یکی از بسیجهای دانشجویی مراکز استان نوشته شد. سؤالات ازایندست بود:
۱) برای سخنرانی در نماز جمعه باید به سراغ مفاهیم و اصول انقلابی رفت یا وقایع روز پیگیری شود؟ حد تلفیق هرکدام کجاست؟ یقیناً اولویتبندی مطالب کمکحال خواهد شد، اما ریشهای بحث کردن موضوعات کی صاحب اولویت میشوند؟
۲ ) بهعنوانمثال اگر بنا باشد برای مسائلی چون استکبارستیزی یا مقابله با اشرافیت و عدالتخواهی برنامهریزی بلندمدت کرد (مقصودم تدوین یک سیر برای گفتن این محتواهاست) چه مؤلفههایی باید مدنظر قرار بگیرد؟
۳ ) ادبیات گفتوگوی با مردم، الزامات سخنرانی، مدل صحبت (مثلاً بیانیهخوانی یا سخنرانی ازغدیوار) و… به چه نحوی باید باشد؟
حضور فعالان دانشجویی در نماز جمعه ثمرهٔ سالها مطالبهگری تشکلها و بهویژه بچههای جنبش برای شکستن فضای تشریفاتی و بیروح آیینی است که بنا بود محل جهتدهی جامعه باشد اما حتی از جذب جوانان انقلابی ناتوان مانده است. بماند که تا رهبری نگفته بودند آقایان حاضر نبودند زیر بار این حرف حق بروند، گویی بدون گفتن رهبری این مسئله حرف حق نبود.
- باید توجه کرد دانشجو منبری یا تئوریسین نیست. باید در بحثش از مبنا هم بگوید، اما ویژگی ممتاز او حرکت از مبانی به مصادیق است. نه مبنازدگی نه مصداقزدگی. به گفتن درد هم بسنده نشود و مطالبهگری کرده و حتی از مردم خواسته شود که نقشآفرینی کنند، مثلاً با تماس با نهاد مربوطه. در مورد مبناها مبانی تیزی که کسی نمیگوید گفته شود مثل احادیث عدالت اجتماعی از کتاب الحیات یا سخنان تند امام و آقا در مورد عدالت، محرومین، امریکا و… ولی ادبیات صحبت مردمی و عادی باشد.
- دانشجو باید صدای انقلاب و مردم باشد نه مالهکش حکومت، مطالبات انقلابی و مسائل واقعی زندگی مردم در تریبون گفته شود و بدون محافظهکاری مطالبه شود. مطالبه فقط به یک نهاد یا جناح محدود نشود؛ اگر به سیاسیبازی بعضی ائمهٔ جمعه نقد هست باید الگوی انقلابیگری غیرجناحی علناً نشان داده شود.
- موضوعات باید خرد شود، قرار نیست در یک منبر همهچیز گفته شود. اگر قرار است دانشجو مثل بسیاری ائمهٔ جمعه، روزمره نشود و به تکرار نیفتد و چند جلسه در سال به نماز بیاید برای سیر موضوعی برنامه باید داشت؛ مثلاً ابعاد نفوذ یا سلطه را چند زیرشاخه کرده فرهنگی را چند تا فقر، فساد، تبعیض، اشرافیت حیفومیل بیتالمال و… حتیالمقدور در هر سخنرانی از هرکدام یک بعد باشد اما سخنرانی روح واحد و اولویت داشته باشد جوری که مردم احساس کنند اولویت اصلی الآن چیست.
- مطالب سخنرانی باید حتیالمقدور با فعالیتهای تشکل مرتبط باشد و بعد از سخنرانی هم دنبال شود گزارش نتایج یا جواب مسئولین هم بعداً به مردم اطلاعرسانی شود. حتی هر دفعه نسبت به مطالباتی که جلسهٔ پیش مطرح شد گزارش داده شود که چه شد یا مثلاً مسئولین پاسخگو نبودند و… .
- مسائل ملی هم گفته شود ولی اولویت با مسائل منطقهای است. حتی مسائل ملی ناظر به مثالها و واقعیتهای منطقهای خردشده و گفته شود. به مسائل مربوط به زندگی واقعی مردم ضریب جدی داده شود طوری که مردم احساس کنند صدای مشکلاتشان با مطالبهٔ مستقیم نه کلیگویی در نماز شنیده میشود.
- از کارهای خوب هم تقدیر شود بهویژه کارهای خوب مردمی و خودجوش که ائمهٔ جمعه اکثراً به آن بیتوجه هستند مثل فلان برنامهٔ خوب صداوسیمای استان، فلان حرکت خوب اقتصاد مقاومتی از فلان جوان استان، فلان چهرهٔ فرهنگی بومی انقلابی، فلان مبلغ خوب، فلان محصول خوب فرهنگی مثلاً فیلم سینمایی یا مستند، فلان چهرهٔ مردمی نقشآفرین در انقلاب و… .
- مردم و دانشجویان در سخنرانی دخیل شوند؛ مثلاً از طریقی مثل سامانه پیامک یا تلگرام و… فراخوان پیشنهاد موضوع و اعلام دغدغه داده شود، یا از آنها خواسته شود نظر بدهند و خلاصه برای مردم راه ارتباطی با تشکل ایجاد شود. حتی بعد از نماز، کفدستی برای راه ارتباطی و… پخش شود.
- دغدغههای مردم را گفته شود و با زبان ساده و بدون ادبیات تخصصی حرف زده شود جوری که مثلاً یک مادر خانهدار غیرسیاسی مخاطب است.
- شیوهٔ ارائه میتواند متنوع باشد یکبار بیانیه، یکبار سخنرانی یکبار با شعر و… ولی بهترین کار سخنرانی عادی با زبان مردمی است. درهرصورت حتماً سعی شود ساده، داستانوار با جملات مردمی و… بحث ارائه شود.
- هر دفعه هم یک کتاب یا محصول فرهنگی خوب معرفی شود دم نماز جمعه هم بساط شود. اگر امکان توجیه ستاد نماز جمعهٔ شهر هست، حتی میشود قبل یا بعد نماز اکران فیلم مثلاً جشنوارهٔ عمار انجام شود.
- سخنرانیهای دانشجویی و نتایجش را در یک سایت یا کانال جمع کنید و تداوم بدهید یعنی بعد آن یادداشت و بیانیه تولید شود یا حتی بعد نماز جمعه با دادن نشریه یا کفدستی مطالب قبلی یا اهم مطالب امروز که گفتهشده را میتوان دست مردم داد.
- پیگیری شود صداوسیمای استان و در مواردی مثل تهران و قم که نماز جمعه پخش ملی میشود سخنرانی دانشجویی هم پخش شود.
- اصلاح خود نماز جمعه و رعایت مواردی ازایندست هم مطالبه شود اما با رعایت احترام و تکریم جایگاه ائمهٔ جمعه.
- نماز جمعه کافی نیست برای حضور در محیطهای دیگر مردمی نظیر هیئات مساجد پارکها محلات پرجمعیت مثل کوه، مترو، مراکز تفریحی و… هم برنامهریزی شود بهویژه برای تشکلها و مراکزی که خود ظرفیت گفتمانسازی دارند. چنانکه امام خمینی (سلاماللهعلیه) وظیفهٔ بسیج دانشجو و طلبه را ارائهٔ چارچوبهای اسلام ناب به سایر اقشار میبینند.
One Response to نکاتی در باب سخنرانی فعالان دانشجویی در نماز جمعه